موضوع قراردادهای بینالمللی به معنای توافقاتی است که بین دو یا چند طرف در عرصه بینالمللی منعقد میشوند و هدف آن تنظیم
روابط و تعهدات بین دولتها، سازمانهای بینالمللی یا حتی اشخاص خصوصی در سطح بینالمللی است. این قراردادها در چارچوب
قوانین بینالمللی و اصول حقوقی مشخص تنظیم میشوند و به عنوان یک ابزار مهم در همکاریها و تعاملات جهانی شناخته
میشوند .
انواع قراردادهای بینالمللی
1- بر اساس طرفین قرارداد
قراردادهای بین دولتها (معاهدات): توافقهایی که مستقیماً بین دولتها منعقد میشوند. مانند قراردادهای مرزی، تجاری یا نظامی
قراردادهای بین دولتها و سازمانهای بینالمللی: توافقهایی که یک طرف آن دولت و طرف دیگر یک سازمان بینالمللی است،
مانند قراردادهای بین یک کشور و سازمان ملل
قراردادهای بین سازمانهای بینالمللی: توافقهایی که میان دو یا چند سازمان بینالمللی منعقد میشود، مانند همکاری بین اتحادیه
اروپا و یونسکو
قراردادهای بین اشخاص خصوصی و دولتها: معمولاً شامل سرمایهگذاریها یا پروژههای بینالمللی است که یک شخص حقیقی یا
حقوقی با یک دولت وارد توافق میشود.
2- براساس موضوع قرارداد
قراردادهای صلح: برای پایان دادن به درگیریها و جنگها (مانند قرارداد ورسای)
قراردادهای تجاری: برای تسهیل تجارت و سرمایهگذاری بین کشورها
قراردادهای محیطزیستی: برای حفاظت از محیط زیست و مدیریت منابع طبیعی (مانند پروتکل کیوتو)
قراردادهای حقوق بشری: برای حمایت از حقوق بشر و جلوگیری از نقض آن (مانند کنوانسیون ژنو)
قراردادهای نظامی: شامل توافقهای دفاعی و امنیتی
قراردادهای علمی و فرهنگی: برای تبادل اطلاعات، تحقیقات و حفظ میراث فرهنگی
3- براساس شکل قرارداد
قراردادهای رسمی: به شکل اسناد مکتوب و رسمی تصویب میشوند و معمولاً نیاز به تصویب پارلمان یا مقامهای قانونی دارند.
قراردادهای غیررسمی (توافقنامه): توافقهایی که به صورت غیررسمی میان طرفین انجام میشود و الزامآور بودن آنها کمتر است.
4- براساس الزامآوری
قراردادهای الزامآور: اصل لزوم قراردادها در اصطلتح حقوقی به این معنا است که ، هرگاه قراردادی صحیحا منعقد شد،
اصل بر آن است که بین طرفین لازم الاتباع می باشد و باید به تعهداتی که ضمن آن نموده اند ، وفادار باشند.بنابراین هر عقد و
قراردادی که به جایز بودن آن تصریح نشده باسد ، لازم است و هیچ یک از طرفین نمی توانند آن را برهم زنند مگر در موارد
مشخص و معین . در کل در این قرارداد طرفین به اجرای مفاد آن متعهد هستند.
قراردادهای غیرالزامآور (تفاهمنامه): معنی تفاهم ، فهم متقابل است. تفاهم نامه نیز ، نوشته ای مکتوب است که از درک متقابل
طرفین صحبت می کند. این سند نوشته ای است که نشان می دهد طرفین درباره انجام یک معامله یا شروع یک پروژه ، با
یکدیگر گفت وگوی هدفمندی داشته اند و به نتایج مطلوبی رسیده اند. این سند حقوقی خلاصه ای از گفت وگو ، موافقت و
اهداف و مقاصد مشترک طرفین است. برای پیگیری روند موضوع مذاکره ، گفت وگوی اولیه طرفین به صورت یک
صورت جلسه گردآوری میشود، این صورتجلسه همان نوشته ای است که مذاکرات شفاهی طرفین را به صورت مکتوب ثبت
میکند. در واقع تفاهم نامه بیشتر برای اعلام همکاری و حسن نیت است و الزام حقوقی کمتری دارد.
این قراردادها با هدف ایجاد ثبات، همکاری و توسعه در عرصه بینالمللی نقش کلیدی ایفا میکنند و باید طبق اصول حقوق
بینالملل تنظیم و اجرا شوند.
بدون دیدگاه